Historia Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu rozpoczęła się w 1945 roku. Wtedy do miasta przybył profesor S. Kulczyński ze swoją grupą naukową, aby stworzyć nową bibliotekę. Uczeni byli w niezniszczonej dawnej Bibliotece Miejskiej Stadtbibliothek. Pierwszym dyrektorem uniwersytetu został jeden z członków grupy – dr A. Knot, pisze wroclaw.one.
Początki
Biblioteka na początku swego istnienia posiadała kilka lokali w obrębie Wrocławia. Największą publiczność czytelników miała dział przy ul. Szajnochy 7/9. Redigeranum była budowlą z czerwonej cegły w stylu pseudogotyckim. Oprócz głównej sali znajdowały się tu katalogi, informatoria, wypożyczalnie i magazyn główny.
W sąsiednim domu nr 10 w latach 1945-2013 znajdowała się większość pracowni: gromadzenie, opracowanie, a także: dyrekcja i administracja. W 2013 roku Biblioteka Uniwersytecka przeniosła się do nowego budynku przy ul. Fryderyka Joliot-Curie 12. Otworzyła drzwi dla zwiedzających we wrześniu.
Specjalne zbiory książek znajdowały się przy ul. św. Jadwigi 3/4, w budynku dawnego klasztoru augustianów („Na Piasku”). Przed wojną działała tu Biblioteka Staats-und Universitätsbiliothek. W latach 1956-1959 budynek przeszedł rekonstrukcję i zaczęto przechowywać tu stare druki, rękopisy, zbiory graficzne, kartograficzne, muzyczne oraz zbiory śląsko-łużyckie i bibliologiczne. W bibliotece znajdowały się również: Czytelnia Zbiorów Specjalnych oraz Pracownia Konserwacji Zbiorów Specjalnych i Pracownia Reprografii i Digitalizacji.
Mimo że Biblioteki Uniwersyteckiej została zlokalizowana na terenie ocalałej od zniszczeń wojennych dawniej Biblioteki Miejskiej – w jej skład weszły bardzo różnorodne zbiory. Zgromadzono tu nie tylko książki ze starych bibliotek wrocławskich, ale i publikacje z całego Dolnego Śląska.
Bogactwa biblioteczne
W skład nowej księgozbioru uniwersyteckiego wchodziła literatura ze zbiorów przedwojennych bibliotek miejskich: dawnej miejskiej i dawnej Uniwersyteckiej. Zachowane fundusze Biblioteki Miejskiej wyniosły 352350 wolumenów. Zostały one przeniesione do nowego budynku 8 czerwca 1946 roku.
Część zbiorów dawnej uczelni została spalona wraz z budynkiem na Wyspie Piaskowej. Część, która została ewakuowana do kościoła św. Anny, spłonęła w maju 1945. Pozostałe książki, które wywieziono poza Wrocław, rewindykowano w latach 19445-1946. Ocalałe zbiory liczyły 211917 wolumenów.
W skład zbiorów nowej Biblioteki Uniwersyteckiej weszły również: mniejsze zbiory piastowskiej biblioteki z Brzegu i księcia J. Rudolfa z Legnicy, biblioteki z jezuickiego gimnazjum w Kłodzku, fragmenty biblioteki Milicha ze Zgorzelca, zbiory biblioteki kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy, cysterek z Trzebnicy oraz grupa zbiorów zabezpieczonych z najróżniejszych, porzuconych i fragmentarycznie zachowanych, bibliotek prowincjonalnych ze Śląska.
Od 1945 biblioteka była uzupełniana nabytkami, zwłaszcza z wydawnictw polskich. Odpowiadało to charakterowi księgozbioru i jego specyfice-przechowywaniu literatury dotyczącej przede wszystkim Śląska.
Dzisiejsza Biblioteka Uniwersytecka jest spadkobiercą nie tylko kulturowego dziedzictwa regionalnego. Początek jej funkcjonowania zbiegł się z otwarciem Uniwersytetu Leopolda w 1702 roku. Następnie obejmował najstarsze zbiory Bibliotheca Vetus i zbiór pochodzący z zapisu biskupa Karola Franciszka Neandra.
W latach 1872-1886 dyrektorem biblioteki był K. Dziatzko, autor wydanych w 1886 roku zasad katalogowania alfabetycznego, co uprościło uporządkowanie katalogów bibliotecznych.
Biblioteka Miejska z lat 1865-1867 składała się z trzech połączonych bibliotek wrocławskich. Pierwszą z nich była biblioteka T. Redigera (zmarł 1576), który przekazał miastu swoją kolekcję książek. Po pewnym czasie przechowywania w kościele św. Elżbiety została przekazana do użytku publicznego w 1661 roku.
Inną kolekcją książek była biblioteka przy kościele św. Marii Magdaleny z częścią książek z kolekcji J. Hessa (zmarł w 1547). Trzecią częścią funduszu Biblioteki Miejskiej była kolekcja książek przy kościele św. Bernardyna, założona w 1502 roku. Fundacja dawnej biblioteki miejskiej jest dokumentem życia kulturalnego Wrocławia.
Od grudnia 2019 roku Biblioteka Uniwersytecka działa w nowym pomieszczeniu przy ulicy F. Joliot-Curie, 12. Po przeprowadzce połączono tutaj pełną kolekcję Biblioteki i wszystkie jej zespoły funkcjonalne.
